Ciltte lekeler; genellikle melanin adı verilen pigmentin ciltte düzensiz bir şekilde dağılması sonucu oluşur.

Bunun birçok nedeni olabilir:

Cilt Lekelerinin Başlıca Nedenleri:

1. Güneş Işığına Maruz Kalma (UV): En yaygın nedenlerden biridir. Güneş ışığı, ciltte melanin üretimini artırarak güneş lekelerine neden olabilir.
2. Hormonal Değişiklikler: Özellikle hamilelikte, doğum kontrol hapı kullanımında veya menopoz döneminde melazma adı verilen lekeler görülebilir.
3. Sivilce İzleri: Akne sonrası iyileşen bölgelerde postinflamatuar hiperpigmentasyon denen koyu lekeler oluşabilir.
4. Yaşlanma: Yaşla birlikte yaşlılık lekeleri (lentigo) ortaya çıkabilir.
5. Yanlış Cilt Ürünleri Kullanımı: Cildi tahriş eden veya soyucu etkisi fazla ürünler de lekelenmeye sebep olabilir.
6. Genetik Faktörler ve bazı ilaçlar da tetikleyici olabilir.

Lekeler İçin Ne Yapılmalı?

Günlük Koruma:

• Güneş koruyucu (SPF 30-50) her gün, kışın bile kullanılmalı.
• Şapka ve güneş gözlüğü gibi fiziksel koruma da önemli.

Evde Bakım:

• C vitamini serumları: Leke açıcı özelliği vardır.
• Niacinamide (B3 vitamini): Cilt tonunu eşitlemeye yardımcı olur.
• AHA/BHA gibi kimyasal eksfolyanlar: Ölü deriyi uzaklaştırır, lekelerin görünümünü azaltabilir.
• Retinoidler: Hücre yenilenmesini hızlandırır, leke görünümünü azaltabilir (ancak dikkatli ve gece kullanılmalı).

Uzman Müdahaleleri:

• Dermatologlar tarafından uygulanan:
  • Kimyasal peeling
  • Lazer tedavileri (örneğin Q-switch)
  • Mikroiğneleme (microneedling)
  • Mezoterapi gibi işlemler daha kalıcı çözüm sunabilir.

İnatçı lekeleriniz varsa veya evde uyguladığınız ürünler işe yaramıyorsa bir dermatoloğa başvurmanız en doğru adım olur.

Lekenizin ne tür olduğundan emin misiniz (güneş lekesi, sivilce izi, melazma vs.)? Ona göre daha hedefli bilgi verebilirim.

Melanin Ne Demek?

Melanin, cildimize, saçımıza ve gözlerimize rengini veren doğal bir pigmenttir. Ciltte bulunan özel hücreler olan melanositler, melanin üretir.

Melanin aynı zamanda cildi güneşin zararlı UV ışınlarına karşı koruyan bir filtredir.

Melanin Hakkında Bilinmesi Gerekenler:

• Cilt Rengini Belirler: Daha fazla melanin üretimi, daha koyu bir cilt tonu anlamına gelir. Az melanin ise açık ten rengini oluşturur.
• Güneşe Tepki Verir: Güneş ışığına maruz kaldığınızda cilt kendini korumak için daha fazla melanin üretir; bu yüzden bronzlaşırsınız.
• Lekelenmelere Neden Olabilir: Melanin bazı bölgelerde fazla üretilirse o bölgeler daha koyu görünür, yani leke oluşur.
• Cilt Tipine Göre Farklılık Gösterir: Esmer tenli kişilerde melanin üretimi yüksektir, bu da güneşe karşı daha dayanıklı bir cilt sağlar, ancak lekelenme de daha belirgin olabilir.

Yani melanin, cildinizi hem renklendirir hem de bir tür doğal güneş koruyucu gibi çalışır. Ama fazla ya da dengesiz üretimi leke sorunlarına neden olabilir.

Cilde rengini ne verir?

Cilde rengini veren temel madde melanindir. Melanin dışında cilt rengini etkileyen birkaç başka faktör de vardır:

🔬 Cilt Rengini Belirleyen Başlıca Unsurlar:

1. 🔸 Melanin:
   1. Ciltteki ana pigmenttir.
   1. Fazla melanin ➝ daha koyu cilt rengi (esmer).
   1. Az melanin ➝ daha açık cilt rengi (beyaz ten).
   1. Güneş ışığına maruz kalındığında artar (bronzlaşma da bunun sonucudur).
2. 🔸 Hemoglobin:
   1. Kanda bulunur, cildin pembemsi/renkli alt tonlarını verir.
   1. Oksijenli kan daha canlı bir cilt görünümü sağlar.
3. 🔸 Karoten:
   1. Havuç gibi sebzelerde bulunan turuncu pigmenttir.
   1. Fazla tüketildiğinde cilde hafif sarımsı bir ton verebilir (özellikle avuç içlerinde fark edilir).
4. 🔸 Genetik:
   1. Anne-babanızdan aldığınız genetik yapı, melanin miktarını ve cilt tonunuzu belirler.

Bu maddeler birlikte çalışarak herkesin benzersiz ten rengini ve alt tonunu oluşturur.

Cilt alt tonunu öğrenmek ister misiniz? Bu, doğru makyaj veya cilt ürünleri seçimi için de faydalı olabilir.